- Deze ‘Super Tuesday’ gaan kiezers in 15 Amerikaanse staten naar de stembus.
- Donald Trump en Joe Biden zijn vrijwel zeker van de nominatie voor respectievelijk de Republikeinen en Democraten bij de strijd om het presidentschap.
- Grote vraag is of Nikki Haley na dinsdag 5 maart in de race blijft en hoeveel Democraten ‘blanco’ gaan stemmen uit protest tegen de steun van Biden aan Israël.
- Lees ook: Nikki Haley wint voor het eerst een voorverkiezing en verslaat Trump in Washington
Het is dinsdag 5 maart ‘Super Tuesday’ in de Verenigde Staten, de belangrijkste dag van het voorverkiezingsseizoen. Er gaan in 15 verschillende staten miljoenen Amerikanen naar de stembus. Het fenomeen bestaat eigenlijk nog maar sinds 1988, maar inmiddels heeft ‘Super Tuesday’ een zeer bepalende plek verworven in het Amerikaanse verkiezingsjaar.
Omdat Joe Biden en Donald Trump vrijwel zeker de kandidaten voor respectievelijk de Democraten en Republikeinen worden bij de presidentsverkiezingen, is ‘Super Tuesday’ dit keer niet zo spannend als in andere jaren.
Toch is het na de overwinning die de Nikki Haley zondag boekte op Trump bij de Republikeinse voorverkiezing in Washington interessant om te kijken of ze meer momentum gaat krijgen, of juist de handdoek gaat werpen. Als Haley dik verliest van Trump op Super Tuesday is de kans groot dat de financiers van haar campagne zich terug zullen trekken.
Bij de Democraten is het de vraag hoeveel kiezers ‘blanco’ gaat stemmen uit protest tegen de vrijwel onvoorwaardelijke steun die Biden tot nu toe heeft gegeven aan Israël in de oorlog tegen Hamas. In Michigan stemde vorige week 13 procent van de kiezers ‘uncommitted’.
Welke staten gaan op ‘Super Tuesday’ naar de stembus?
De staten die deze ‘Super Tuesday’ voorverkiezingen houden zijn Alabama, Alaska, Arkansas, Californië, Colorado, Maine, Massachusetts, Minnesota, North Carolina, Oklahoma, Tennessee, Texas, Utah, Vermont en Virginia. Ook wordt de uitslag bekendgemaakt van de Democratische voorverkiezing in Iowa, die via de post plaatsvond.
Om de nominatie definitief in de wacht te slepen zijn bij de Republikeinen in totaal 1.215 gedelegeerden nodig. Trump heeft er tot nu toe 244 weten te verzamelen en zijn enige overgebleven serieuze uitdager Nikki Haley 43. Deze dinsdag zijn er 874 gedelegeerden te winnen.
Bij de Democraten zijn er 1.968 gedelegeerden nodig en heeft Biden er tot nu toe 206 binnengesleept. Zijn tegenstanders Dean Phillips en Marianne Williamson hebben allebei nog geen enkele gedelegeerde gewonnen. Op Super Tuesday staan 1.439 gedelegeerden op het spel.
Andere verkiezingen: zetels in Senaat en Huis van Afgevaardigden
Behalve dat het een belangrijke dag is in de strijd om het Witte Huis wordt op ‘Super Tuesday’ in verschillende staten ook gestreden om zetels in het Huis en de Senaat en vinden er lokale verkiezingen plaats voor onder meer de gemeenteraad, rechters, aanklagers, sheriffs en schoolbesturen.
Meest in het oog springend zijn daarbij de Senaatsraces in Californië en Texas.
Na 'Super Tuesday' is het voorverkiezingsseizoen nog lang niet afgelopen of er nu al definitieve beslissingen vallen of niet. De laatste 'primaries' vinden plaats op 4 juni als Montana, New Jersey, New Mexico en South Dakota naar de stembus gaan en in Washington de Democraten.
Een korte geschiedenis van Super Tuesday
De media gebruikten in 1976 voor het eerst de term 'Super Tuesday', maar de huidige vorm bestaat pas sinds 1988. Toen gingen Democraten in een groot aantal zuidelijke staten gelijktijdig voorverkiezingen organiseren om de invloed van de regio te vergroten. De race naar het Witte Huis werd daarmee nationaler van karakter en ook werd meer media-aandacht gegenereerd.
Voor Bill Clinton was 'Super Tuesday' 1992 een heel belangrijk moment. Hij maakte toen een grootse comeback na eerdere nederlagen vroeg in het verkiezingsseizoen en sleepte uiteindelijk de Democratische nominatie in de wacht.
In 2000 stelden zowel George W. Bush als Al Gore hun nominatie zeker op 'Super Tuesday' om uiteindelijk in november in een uiterst spannende nek-aan-nek-race te belanden.
Ook Trump en Biden deden het in het verleden goed op 'Super Tuesday'. In 2016 won Trump zeven van de elf staten waar toen gestemd werd bij de Republikeinen. Biden won in 2020 in tien van de veertien staten.
